10 lat temu otwarto w Zawoi Centrum Górskie, gdzie prezentowano m.in. himalajskie pamiątki. Dziś pozostało już po nim tylko wspomnienie. Dobrze się stało, że w Katowicach ruszyła budowa wielkiego Centrum Himalaizmu im. Jerzego Kukuczki za ponad 75 mln zł.

Centrum Himalaizmu im. Jerzego Kukuczki powstaje w Katowicach. Wiemy, kiedy zostanie otwarte

Aż trudno w to uwierzyć, ale od pamiętnego otwarcia Centrum Górskiego Korona Ziemi w Zawoi pod Babią Górą minie niedługo 10 lat. 15 lutego 2015 roku, na dwa dni przed 35. rocznicą pierwszego zimowego wejścia na Mount Everest, dokonanego przez Krzysztofa Wielickiego i Leszka Cichego, rozpoczęła działalność placówka muzealno-naukowa, z którą wiązano ogromne nadzieje. 
 

Chodziło bowiem o stworzenie w sercu gór ośrodka, gdzie prezentowana będzie historia turystyki i himalaizmu, a także promowana wiedza z dziedziny geografii, geologii i etnografii. Miała tu być prowadzona szeroka działalność wystawiennicza, badawcza oraz edukacyjna.
Powołano nawet radę naukową, na której czele stanął Krzysztof Wielicki, drugi Polak z Koroną Himalajów i Karakorum. Przy placówce powstało również Centralne Archiwum Górskie, którego pracami kierował nieżyjący już alpinista, Janusz Kurczab. Zainaugurowano także działalność Fundacji Narodowe Centrum Górskie.
Zwiedzającym udostępniono wystawę, na której prezentowano m.in. makiety najwyższych szczytów Ziemi, sprzęt wspinaczkowy oraz materiały poświęcone ludziom gór różnych epok. Niestety, z rozwoju tego centrum niewiele wyszło. Minęło zaledwie półtora roku, gdy ośrodek zamknięto, a ekspozycję przeniesiono do parku tematycznego w Chorzowie. 

To, co nie udało się w Zawoi, ma szansę urzeczywistnić się w Katowicach. W styczniu 2025 roku ruszyła budowa Centrum Himalaizmu im. Jerzego Kukuczki. Celem tej inwestycji jest przede wszystkim upamiętnienie wybitnego polskiego himalaisty, który tak bardzo był związany ze Śląskiem i Katowicami. Chodzi też o promocję szeroko pojętej wspinaczki wysokogórskiej. Nowy obiekt ma być nie tylko miejscem edukacji i ekspozycji, ale także przestrzenią spotkań dla miłośników gór. 
Budowę symbolicznie rozpoczęto 20 stycznia 2025 roku poprzez wbicie pierwszej łopaty. Projekt jest realizowany w dzielnicy Bogucice, przy skrzyżowaniu ulic Markiefki i Katowickiej. 
– To nie będzie typowe muzeum, chociaż oczywiście nowoczesna wystawa także znajdzie swoje miejsce w tym obiekcie. Centrum będzie przybliżało postać wybitnego himalaisty, urodzonego w Katowicach Jerzego Kukuczki. Będzie też inspirować do rozwijania pasji i zainteresowań. Dlatego, oprócz udostępnienia mieszkania, w którym urodził się Kukuczka, stworzymy nową przestrzeń do rozmów i spotkań. Dostępna będzie m.in. ścianka wspinaczkowa – mówi Marcin Krupa, prezydent Katowic.

Centrum Himalaizmu powstanie tuż obok budynku, w którym wychowywał się Kukuczka. Jego rodzinne mieszkanie zostanie włączone do ekspozycji i udostępnione zwiedzającym. Fasada nowego budynku będzie inspirowana formą gór – elewacja zostanie wykonana z cegły klinkierowej o różnych odcieniach i fakturach, a całość uzupełni kompozycja roślinności charakterystycznej dla górskiego krajobrazu.
Wnętrze obiektu będzie podzielone na kilka stref tematycznych, w których znajdą się ekspozycje poświęcone historii polskiego himalaizmu, największym wyprawom oraz różnym aspektom wspinaczki wysokogórskiej. 
– Jestem niezwykle szczęśliwa, że udało nam się dotrzeć do tego momentu, kiedy rusza budowa Centrum Himalaizmu. Wiem, że przygotowanie tej inwestycji pochłonęło bardzo dużo pracy, jednak liczę na to, że sama budowa przebiegnie sprawnie, by młodzi ludzie mogli korzystać z tej przestrzeni. Niech mury pną się do góry – mówiła podczas inauguracji wzruszona Cecylia Kukuczka, żona Jerzego Kukuczki.

Cała inwestycja opiewa na ponad 75 mln zł. Władze Katowic ogłosiły z dumą, że budowa Centrum Himalaizmu otrzymała dofinansowanie z Unii Europejskiej. Inwestycja uzyskała najwyższą ocenę w konkursie dotyczącym projektów kulturalnych i turystycznych na Śląsku.
– Potencjał tej inwestycji dla rozwoju regionu poprzez kulturę i turystykę jest na tyle duży, że udało nam się pozyskać na ten cel 27 mln zł dofinansowania – podkreśla prezydent Katowic.

Oprócz budowy nowoczesnego obiektu, uwzględniono również zagospodarowanie terenu wokół niego. Powstanie piękny zielony zakątek. Władze Katowic liczą na to, że centrum zostanie otwarte pod koniec 2026 roku.