Kurtka puchowa - puch czy syntetyk? Wybierz odpowiedni model dla siebie

Pierwszy kontakt z wysokiej klasy kurtką puchową to niezwykłe uczucie. Bardzo niska masa i delikatny niczym jedwab materiał sprawiają, że praktycznie nie czujemy jej na sobie. Pomimo tego już po chwili ogarnia nas przyjemne uderzenie ciepła.

Poniższy tekst ukazał się w wydaniu nr 10/2020.

Wybór “puchówki” to niełatwa sprawa. Pobieżne zapoznanie się z ofertą rynkową szybko pokazuje, jak szerokie są widełki cenowe i rodzi wiele pytań. Skąd te różnice? Puch czy syntetyk? Czy warto dopłacać do puchu wyższej jakości? Co z puchem hydrofobowym? 

Średniej grubości sweter puchowy to wyjątkowo uniwersalny element garderoby - sprawdzi się przez cały rok w szerokim zakresie warunków i w wielu aktywnościach outdoorowych. Z uwagi na komfort noszenia często wykorzystywany jest też w chłodniejszych miesiącach jako kurtka codzienna w warunkach miejskich. Niska masa i wysoki stopień kompresji to recepta na wszechstronny produkt, wygodny zarówno w noszeniu na sobie, jak i przenoszeniu w plecaku, a nawet torebce. 

Mountain Equipme nt Xeros
Średniej grubości kurtka puchowa wykonana w technologii Firestorm - zewnętrzna powłoka GORE-TEX INFINIUM zapewnia ochronę przed wiatrem i wilgocią, zapewniając 20% więcej ciepła niż analogiczne modele o klasycznej konstrukcji komór przeszywanych.
Cena: 1799,90 zł

Wypełnienie

Szukając najlepszego stosunku kompresji i jak najniższej masy do oferowanej termiki, nadal nic nie może równać się z gęsim puchem wysokiej jakości. Syntetyczne alternatywy z roku na rok oferują coraz lepsze parametry, lecz wciąż nie potrafimy stworzyć materiału, który zrówna się sprężystością i trwałością z naturalnym pierwowzorem. 

Marmot Avant Featherless Hoody
Syntetyczna alternatywa dla puchu 700 cuin. Wypełnienie 3M Thinsulate Recycled Featherless wykonane jest w 75% z materiałów przetworzonych i lepiej od naturalnego surowca radzi sobie z wilgocią.
Cena: 999,99 zł

Przewaga syntetyków to przede wszystkim odporność na przemoczenie, bardzo mała absorpcja wilgoci i szybkość wysychania. W najlepsze trwa też rozwój materiałów, których celem nie jest bezpośrednia imitacja puchu, a pozwalających na stworzenie kurtki o lepszych parametrach paroprzepuszczalności, sprawdzających się podczas aktywności o charakterze interwałowym (intensywny wysiłek przeplatany postojami). 

Poniżej skupimy się przede wszystkim na tych pierwszych, czyli odzieży oferującej jak najwięcej ciepła w możliwie najmniejszym pakunku. 

Konstrukcja

Podobnie jak w przypadku śpiworów - im więcej loftu, czyli im grubsza jest warstwa zatrzymująca powietrze ogrzane przez ciepło wypromieniowywane z ciała użytkownika, tym większe zdolności do izolacji termicznej i tym cieplejszy wydaje nam się dany śpiwór/kurtka. Grubiej równa się cieplej. W przypadku odzieży za termikę odpowiadają trzy główne parametry. 

Gramatura wsadu: w przypadku ocieplin puchowych i syntetycznych o luźnej strukturze (imitujących puch naturalny) jest to wyrażona w gramach masa wsadu. Najlżejsze modele to okolice 70 gramów. Ciepłe swetry puchowe (nadal zdatne do użycia jako warstwa pośrednia, pod kurtką typu hardshell) wypełnione są około 130-200 gramami puchu. Kurtki zewnętrzne o grubości ekspedycyjnej, używane w górach wysokich i warunkach polarnych osiągają gramaturę wypełnienia sięgającą nawet 450-600 gramów wsadu. 

W przypadku materiałów syntetycznych o strukturze ciągłej (niczym watolina z belki, sprzedawana na metry bieżące) podawana jest gramatura ociepliny wyrażona w gramach na metr kwadratowy. 40-60 g/m2 zapewnia lekkie dogrzanie, sprawdzające się na biwaku w warunkach wiosenno-letnich, podczas ruchu po zmierzchu oraz w czasie krótkiego postoju przy niższych temperaturach. 100-130 g/m2 to już odczuwalnie ciepła odzież, zbyt ciepła do ruchu powyżej 0 stopni Celsjusza i dla większości użytkowników wystarczająca jako kurtka zimowa w polskich warunkach. Wartości rzędu 200 g/m2 to kurtki stanowiskowe, postojowe lub ciepłe płaszcze i kurtki zimowe z kolekcji miejskich.

Fjallraven Expe dition Pack Down Hoodie
Średniej grubości kurtka puchowa nawiązująca stylistycznie do flagowych serii ekspedycyjnych z lat 70. Ponadczasowa klasyka w formie nadającej się również do codziennego użytku.
Cena: 1349 zł

Jakość użytej ociepliny: jakość wypełnienia puchowego, określona mianem sprężystości, wyraża, ile cali sześciennych zajmuje po rozprężeniu jedna uncja puchu (niecałe 30 gramów). Im wyższej jakości puch, tym mniej można go użyć, by efektywnie wypełnić poszczególne komory i uzyskać jak najniższą masę przy pożądanej termice. 

Mountain Hardwear StretchDown DS
Rewolucyjna technologia łączenia komór bez użycia kleju ani szwów, puch 700 cuin oraz elastyczny, tkany materiał zewnętrzny pozwalają na stworzenie uniwersalnej puchówki zapewniającej doskonałą mobilność.
Cena: 1260 zł

W opisach technicznych trafić można na dwie zbliżone, stosowane zamiennie, delikatnie różniące się normy sprężystości: europejską (CUIN) i amerykańską (FP, Fill Power). Wyniki w FP są około 10 proc. wyższe od tych podawanych w CUIN, z uwagi na niewielkie różnice w metodyce testów. Najwyższa jakościowo półka, zapewniająca doskonałe parametry, to wartości powyżej 800 CUIN. Z drugiej strony najnowocześniejsze alternatywy syntetyczne, oparte na włóknach poliestrowych wspartych aerożelem lub grafenem stanowią ekwiwalent puchu o rozprężalności 600-700 CUIN. Z tego względu, decydując się na puch nieco niższej jakości, o parametrach w okolicach 550-600 CUIN, finalny produkt będzie, niestety, łączył wady naturalnego surowca (podniesiona wrażliwość na wilgoć) z brakiem przewagi termicznej względem najlepszych syntetyków. 

Zaletami w takim wypadku pozostaną niższa cena i wysoka trwałość (włókna syntetyczne ulegają mikrouszkodzeniom za każdym razem, gdy poddajemy je mocnej kompresji). Jest to mimo wszystko dobry wybór, jeśli oszczędność kilkudziesięciu gramów różnicy nie jest dla Was warta kilkuset złotych.

Konstrukcja komór: w przypadku odzieży puchowej ogromna większość lekkich oraz średniej grubości modeli oparta jest na konstrukcji komór przeszywanych - szwy, które widzimy, łączą materiał zewnętrzny oraz wyściółkę od strony ciała. Jest to optymalne rozwiązanie przy niedużej gramaturze wsadu, choć tworzy mostki termiczne. 

Modele grubsze, bardziej zaawansowane, wyposażone są w komory przestrzenne (np. pudełkowe), co pozwala na efektywniejszą izolację termiczną. Zaletą ocieplin syntetycznych o jednolitej, ciągłe strukturze jest brak konieczności pikowania i tworzenia komór. Upraszcza to konstrukcję i zwiększa odporność na wiatr oraz uszkodzenia mechaniczne (w przypadku rozdarcia materiału zewnętrznego ocieplina nadal pozostaje wewnątrz).

Descente Barret
Bardzo ciepła kurtka narciarska o hybrydowej konstrukcji. Puch naturalny i syntetyczna ocieplina 3M wsparte materiałem membranowym, fartuch przeciwśnieżny, zamki wentylacyjne i sprytna regulacja mankietów – czego chcieć więcej?
Cena: 3800 zł

Materiał zewnętrzny

Materiały puchoszczelne, utrzymujące puch wewnątrz kurtki, to w ogromnej większości bardzo gęsto tkany poliamid. Zależnie od przeznaczenia danego modelu wykorzystuje się gramaturę od 7 (półprzezroczyste, delikatne niczym jedwab materiały) do nawet 50 denierów (mocny materiał z solidną warstwą DWR). Niższa wartość to oczywiście niższa masa i lepsza kompresja kosztem wytrzymałości mechanicznej. 

Łatanie uszkodzeń jest bardzo proste przy użyciu specjalnych łatek samoprzylepnych, a doraźnie nawet szarej taśmy naprawczej. Standardem jest hydrofobowe pokrycie materiału, które zwiększa odporność na kontakt ze śniegiem i niedużym deszczem.

Decathlon Forclaz TREK 100
Wypełniona naturalnym puchem kurtka w atrakcyjnej cenie. Sprawdzi się w warunkach lekkiego przymrozku zarówno na szlaku, jak i w warunkach miejskich.
Cena: 199,99 zł

Dodatki

Jedną z podstawowych decyzji przy zakupie jest obecność, lub brak, kaptura. Lwia część modeli występuje w obu wariantach. Jeśli kurtkę będziecie nosić jako samodzielną warstwę zewnętrzną, wersja z kapturem sprawdzi się lepiej. W przypadku, gdy planujecie używać jej głównie jako midlayer, pod kurtką membranową, np. na stoku narciarskim lub w czasie zimowego trekkingu, wygodniejszą opcją może być model bez kaptura. 

Salewa Ortles Heavy 2 PTX/DWN Jacket
Duża gramatura wsadu puchowego wsparta materiałem membranowym, kaptur kompatybilny z kaskiem, dwubiegunowy zamek i atletyczny krój – solidne narzędzie dla alpinisty na naprawdę trudne warunki.
Cena: 2199,90 zł

Układ kieszeni - złotym środkiem jest wariant 2+1, dwie kieszenie na dłonie i jedna na piersi. Sprawdza się to zarówno na co dzień, jak i w outdoorze. W bardziej rozbudowanych modelach znajdziemy dwie kieszenie na dłonie, dwie napoleońskie, często również kieszenie wewnętrzne, przydatne do schowania pary rękawic, czapki czy butelki z wodą.

Milo Kugti
Ciepła puchowa kurtka zimowa/ postojowa. Podniesione kieszenie nie kolidują z pasem biodrowym plecaka, a ich mnogość (3 zewnętrzne + 3 wewnętrzne) pozwala na sprawną organizację najpotrzebniejszych przedmiotów (czapka, rękawice, GPS, etc.)
Cena: 799 zł

Coraz więcej producentów decyduje się na wypełnienie odzieży puchem hydrofobowym, zabezpieczonym przed chłonięciem wilgoci, a w przypadku przemoczenia wysychającym szybciej niż puch niezaimpregnowany.

Konserwacja

Pranie puchu nie jest procesem skomplikowanym, lecz nieco pracochłonnym. Specjalny, przeznaczony do puchu detergent, delikatny cykl prania, dodatkowy cykl płukania i suszenie w suszarce bębnowej to kompletny proces. Nie mając dostępu do suszarki bębnowej, najbezpieczniej jest oddać kurtkę do pralni usługowej. Wybierajcie zawsze pranie wodne, nie chemiczne. 

Czyszczenie chemiczne nienaturalnie przesusza puch, co negatywnie odbija się na jego trwałości. Modele z wypełnieniem syntetycznym są w konserwacji dużo prostsze. Możecie wyprać je jak zwykłą bluzę polarową, a po cyklu wirowania wystarczy chwila na suszarce, by znów wrzucić je na plecy. 

Średniej grubości sweter puchowy sprawdzi się przez cały rok w warunkach miejskich, jak i w wielu aktywnościach outdoorowych.

W wydaniu drukowanym ten artykuł znajdziesz pod tytułem "Ciepło w garści".