Kurtki softshellowe ochronią nas przed hipotermią

Zima to najlepsza pora roku, by w pełni wykorzystać i docenić zalety dobrej kurtki softshellowej. Chroniącej przed wychłodzeniem, niekrępującej ruchów i wytrzymałej.

Softshell to termin, któremu obecnie daleko do pierwotnego znaczenia. To pojęcie, nadużywane bezrefleksyjnie przez setki producentów, markowało najróżniejsze, niepowiązane ze sobą rozwiązania. Zacznijmy od początku...

Skóra foki noszona futrem do środka

Twórcą pierwszej kurtki softshellowej był w latach 70. Hamish Hamilton, szkocki alpinista. W tym okresie powszechnie stosowane systemy odzieży były ciężkie, złożone z wielu warstw, co utrudniało sprawną regulację termiczną, prowadząc do przegrzania, a w konsekwencji wychłodzenia użytkownika. Z czasem wełniane swetry i bawełniane kurtki zostały wyparte przez Polartec 200 i GORE-TEX, lecz zarys koncepcji, opartej na warstwach, pozostawał ten sam: bielizna > midlayer > shell.

W surowych szkockich warunkach te rozwiązania były dalekie od ideału, więc Hamilton postanowił odwzorować, z użyciem nowoczesnych materiałów, rozwiązanie stosowane od setek lat przez Inuitów: skóra foki lub renifera noszona futrem do środka, bezpośrednio na gołą skórę. Zewnętrzna warstwa chroni przed przeszywającym wiatrem, lecz jej mikroporowata struktura pozwala odparować wilgoci transportowanej sprawnie wzdłuż włosów, których czubki stykają się ze skórą użytkownika. Oczywistą zaletą takiego podejścia jest uproszczenie systemu odzieży, jedna warstwa zastępuje trzy klasyczne.

Ortovox Berrino Hooded Jacket
Dopasowany softshell dedykowany do technicznych aktywności górskich (skitur, skialpinizm, wspinaczka). Zewnętrzny materiał to cienki, ale elastyczny i bardzo wytrzymały stretch, który zapewnia dużą swobodę ruchu. Dzięki połączeniu wytrzymałego poliamidu z wełną z merynosa produkt zapewnia trwałą ochronę przed wiatrem oraz wysoki komfort termiczny. Dodatkowym atutem są wysokie parametry oddychalności, które zapobiegają przegrzaniu sprawnie odprowadzając nadmiar wilgoci.
Cena: 1299,99 zł

Salomon MTN Gore-Tex
Męska kurtka idealna do skituringu – jest lekka, elastyczna i oddychająca. Wyśmienicie sprawdza się podczas przygód poza stokiem i na łonie natury. Posiada regulowany, kompatybilny z kaskiem kaptur i dużą kieszeń na zamek na klatce piersiowej. 3-warstwowy Gore-Tex Infinium Windstopper chroni przed wiatrem. Ponadto jest szczotkowany od wewnątrz, dzięki czemu zapewnia dodatkowe ciepło i komfort. Materiał jest wykonany w 74% z poliestru pochodzącego z recyklingu.
Cena: 1149 zł

Marmot Rom Hoody
Szukasz dobrego kompana podczas trekkingu? Oto i on – softshell Marmot Rom Hoody nigdy Cię nie zawiedzie. Wygodny krój typu Active Fit, sprawdzona membrana Gore-Tex Infinium i mankiety wykończone wytrzymałymi rzepami Velcro to cechy produktu, które docenisz zarówno przy dużym wietrze, jak i lekkim opadzie. Dodajmy do tego praktyczne kieszenie oraz kaptur kompatybilny z kaskiem – wszystko to sprawia, że kurtka Rom Hoody to nieoceniony towarzysz podczas każdej aktywności i w każdych warunkach pogodowych.
Cena: 1079,99 zł

Legendarna kurtka Buffalo

Zamiast skóry - Pertex. Zamiast foczego futra - poliestrowe włosie, tzw. "pile". Tak zrodziła się legendarna kurtka Buffalo, jednoczęściowy samodzielny system noszony bezpośrednio na gołą skórę. Szybkoschnący i doskonale wentylowany, o niespotykanej wcześniej oddychalności. Nie był wodoszczelny, lecz nawet po przemoczeniu sprawnie izolował przed zimnem, utrzymując komfortowy mikroklimat przy samej skórze. To podejście zyskało rzesze fanów, z czasem również naśladowców. W latach 80. Patagonia przedstawiła swoją wersję, noszoną na bieliznę, połączenie midlayera i kurtki zewnętrznej. Oni również podkreślali nadrzędność paroprzepuszczalności nad wodoszczelnością, prezentując nowy rodzaj odzieży jako "Soft Shell", w kontraście do machiny marketingowej promującej materiały membranowe, tak zwane hardshelle.

W kolejnych latach termin zyskiwał na popularności, równocześnie tracąc na znaczeniu. To za sprawą marek promujących mianem "softshell" najróżniejsze, odmienne od pierwotnych założeń rozwiązania.

Kolejnym kamieniem milowym był postępujący rozwój materiałów polarowych, wówczas gęstych, zbitych, mięsistych dzianin. Opracowanie nowych, lżejszych wariantów o przestrzennej strukturze otworzyło drzwi ku ponownemu rozłączeniu warstwy termicznej i powłoki zewnętrznej.

Dynafit Speed Softshell Jacket Women
Uniwersalna warstwa na skiturowe wycieczki, treningi na przygotowanych stokach i wyjścia o bardziej wspinaczkowym charakterze. Wykonana została z wiatroszczelnego, wodoodpornego materiału Dynashell i wyposażona w precyzyjnie przylegający do głowy kaptur, by zapewnić skuteczną ochronę w mroźne, wietrzne dni. Równocześnie materiał może pochwalić się doskonałą oddychalnością, a zintegrowane na plecach i barkach perforacje wspomagają cyrkulację powietrza podczas noszenia plecaka i intensywnego wysiłku. Całości dopełniają dwie zapinane na zamek kieszenie i praktyczne wycięcie na tarczę zegarka.
Cena: 1 049,90 zł

Mountain Equipment Squall
Kurtka typu soft-shell wykonana z elastycznego materiału EXOLITE 125. Zapewnia ochronę przed wiatrem i wilgocią, dbając jednocześnie o właściwą wentylację. Asymetryczny, wysoko wyprowadzony zamek YKK oraz obszerny kaptur o szerokim zakresie regulacji oznaczają, że kurtka świetnie będzie współpracowała z kaskiem. Dzięki aktywnemu, zwężanemu krojowi Squall przylega do ciała, nie ograniczając przy tym ruchów, co szczególnie docenią wspinacze. Model dostępny jest w wersji męskiej oraz damskiej, w wielu zróżnicowanych kolorach.
Cena: 669,99 zł

Bergson Nevado SS
Kurtka softshellowa Nevado posiada właściwości wiatroszczelne i charakteryzuje się bardzo dobrą oddychalnością. Wewnętrzna warstwa lekkiego polaru gwarantuje natomiast komfort termiczny, dzięki czemu nagły spadek temperatury nie będzie przeszkodą w trakcie wycieczki. Odpinany i regulowany kaptur zapewnia dodatkową ochronę przed przelotnym deszczem, a dodatkowe kieszenie, czy mankiety regulowane na rzepy poprawiają komfort użytkowania.
Cena: 449 zł

Czym jest softshell?

Koncepcja kurtki softshellowej nie narzuca konkretnego kroju ani materiałów. Nie patrzcie na nią, jak na pojedynczy element ubioru, a fundament systemu odzieży opartego na kilku prostych założeniach.

Nadrzędną rolą jest ochrona przed hipotermią. Kluczem do sukcesu jest wiatroszczelność, lecz bez zaburzenia oddychalności. Osłonięcie przed zimnymi podmuchami, ale też przepoceniem i zmarznięciem. A co z przemakaniem? Samo zmoknięcie, tak długo jak nie skutkuje wychłodzeniem, to nie problem. Szybkoschnące, syntetyczne materiały sprawnie odprowadzają wilgoć z dala od skóry i wysychają w czasie ruchu. Nawet po wpadnięciu do rzeki lub jeziora po kwadransie marszu warstwy przy skórze powinny być suche, a po godzinie wszystko, co macie na sobie. Kurtka membranowa jest w tym scenariuszu jedynie wsparciem na wypadek intensywnych opadów lub zaprzestania aktywności.

Drugą kluczową kwestią jest adaptowalność do panujących warunków. Proste zabiegi jak rozpięcie kurtki, zdjęcie kaptura i podwinięcie rękawów powinny umożliwiać efektywne wyrzucenie nadmiaru ciepła, bez konieczności ściągania plecaka i żonglerki warstwami.

Po trzecie, komfort noszenia. Miękkie, elastyczne materiały są zarówno wygodniejsze, nie krępując ruchów, jak i wytrzymalsze mechanicznie od membranowych alternatyw. Z kolei najcieńsze powłoki są niczym materiał śpiwora, odwdzięczają się bardzo niską wagą i błyskawicznym schnięciem.

W te wymagania może wpisać się zarówno dwuwarstwowy wspinaczkowy anorak, kurtka trekkingowa jak i zestaw złożony z bluzy o bardzo lekkiej, przestrzennej strukturze (np. Polartec Alpha) przykrytej cienką wiatrówką.

Helikon-Tex Anorak Mistral
Wkładana przez głowę kurtka Anorak Mistral® – Soft Shell będzie jak znalazł na pieszą wędrówkę. Zastosowany w niej elastyczny materiał StormStretch® nie krępuje ruchów, zabezpiecza przed lekkim opadem i wiatrem. Dobrą wentylację zapewnią w razie potrzeby zasuwane wywietrzniki pod pachami. W pojemnej kieszeni z przodu zmieści się naprawdę sporo rzeczy, więc na szlaku niczego Ci nie zabraknie.
Cena: 419 zł

Chiruca Olaf
Lekka kurtka (560 g) wykonana z pokrytego warstwą hydrofobową, wiatroszczelnego softshellu z dodatkiem Spandexu, który zapewnia elastyczność. Posiada zamek na całej długości z patką wiatrochronną z ochroną podbródka, wysoki kołnierz zabezpieczający przed zimnem, 2 pojemne kieszenie boczne i kieszeń na piersi – wszystkie zamykane na zamki, elastyczne wykończenie dołu kurtki i mankietów rękawów, które chroni przed podwiewaniem wiatru. Idealna na wietrzne dni w ciągu całego roku – zimą z dodatkową warstwą ocieplającą.
Cena: 339 zł

Czym softshell nie jest?

Wiatroszczelnym polarem. Takie produkty istnieją, lecz to antyteza kurtki softshellowej. Wprawdzie są ciężkie i długo schną, ale za to beznadziejnie oddychają.

Softshell nie jest też warstwą, którą nosicie stale pod kurtkę membranową. Polar sprawdzi się w tym scenariuszu lepiej pod każdym względem.

Softshell nie jest również kurtką do zabrania jako docieplenie postojowe. Stosunek oferowanej izolacji termicznej do zajmowanej masy/objętości jest niekorzystny w porównaniu do puchówek.

Regatta Arec III
To idealna propozycja dla aktywnych. Chroni przed wiatrem, a dzięki hydrofobowemu wykończeniu sprawdzi się przy zmiennej pogodzie, także przy lżejszym deszczu. Stworzony z elastycznego materiału, przez co zapewnia swobodę ruchów. Wyposażony w dwie kieszenie zewnętrzne, delikatną polarową podszewkę i regulowany kaptur. Dostępny w kilku kolorach, w wersjach dla pań i panów, jest bestsellerem marki Regatta w swojej kategorii.
Cena od: 229,99 zł

Simond Alpinism Light
Wiatroszczelna (ochrona przed wiatrem < 1 l/m²/s), elastyczna kurtka z lekkiego materiału softshell o właściwościach hydrofobowych (chronią przed drobnym deszczem). Zapewnia swobodę ruchów przy wspinaczce, a centralny dwukierunkowy suwak ułatwia dostęp do pętli uprzęży. Posiada kaptur o regulowanej wielkości, pod który można założyć kask. Sprawdzi się idealnie jako trzecia warstwa na zimę lub druga przez resztę roku.
Cena: 229,99 zł

Softshell dziś

Spójrzmy na dostępne na rynku kurtki softshellowe przez pryzmat kroju i najczęściej używanych materiałów.

Przede wszystkim ważny jest sposób, w jaki kurtka układa się na sylwetce. Znajdziecie modele codzienno-rekreacyjne, dość kwadratowe w kroju, oraz techniczne, poszerzone w barkach, z przedłużonymi rękawami i krojem zapobiegającym podnoszeniu się kurtki przy wyciągnięciu rąk nad głowę. Wyróżnia je także powiększony kaptur (zakładany na kask) i podniesione kieszenie (umieszczone nad uprzężą/pasem biodrowym).

Materiały zewnętrzne, z reguły w pełni syntetyczne, różnią się gramaturą w bardzo szerokim zakresie. Od cieniutkich niczym kurtki biegowe po mięsiste, pancerne tkaniny na zimowy wspin. Wybierzcie najlżejszy materiał, jaki mechanicznie podoła Waszemu użytkowaniu.

Od wewnętrznej strony możecie trafić na różne rodzaje wykończenia:

brak wyściółki, materiał nieocieplany - najbardziej uniwersalne z rozwiązań, pod spód wrzucacie midlayer (gdy jest potrzebny).

wyściółka typu "pile" lub "micropile", jak u protoplasty. Tylko kilku producentów oferuje aktualnie to rozwiązanie (m.in. Buffalo, Rab, Marmot, Paramo)

wyściółka polarowa - najcieplejsze z rozwiązań, lecz do intensywnego ruchu nadaje się wyłącznie w bardzo niskich temperaturach

Detal, na który warto zwrócić szczególną uwagę, to wykończenie mankietów - elastyczne sprawdzają się w lżejszych, codziennych modelach, lecz kurtka górska powinna mieć mankiety zarówno z możliwością szczelnego zapięcia na rękawicy, jak i podciągnięcia rękawa do łokcia, dla lepszej wentylacji.

Konserwacja

Kurtka softshellowa to wół roboczy. Gęsty splot powłoki i wyściółka o wiele trwalsza niż syntetyczne ociepliny to recepta na wiele sezonów użytkowania. Pranie nie wymaga specjalnych środków, ewentualne naprawy są łatwe do wykonania we własnym zakresie. Pozostaje tylko nosić, prać i impregnować.

Podane ceny są orientacyjne i mogą się różnić od ofert sklepowych.