KOSZULKI OUTDOOROWE

Dobra bielizna to fundament systemu odzieży outdoorowej. Ochrona przed słońcem, sprawne odprowadzanie potu, komfort termiczny i gustowna estetyka to nie wszystkie z listy wymagań.

Epoka bawełnianych t-shirtów, przesiąkniętych od potu pod szelkami plecaka, minęła. Noszenie koszulek “na zmianę” to już przeszłość, czas zadomowić się na dobre w XXI wieku. Dobrej jakości bielizna to podstawa wygody w czasie outdoorowych aktywności. Od rześkich, górskich poranków, przez popołudniowy skwar, aż po noc w śpiworze.

Fundamentalną rolą tej części ekwipunku jest zapewnienie komfortu termicznego poprzez sprawne odprowadzanie nadmiaru wilgoci i utrzymywanie suchej skóry. Wybierając nowy produkt do swojej outdoorowej szafy, warto wziąć pod uwagę szereg parametrów, by w pełni cieszyć się nim przez kolejne lata przygód, tych dalszych i codziennych.

WAŻNY JEST PUNKT WYJŚCIA

Przed zakupem dobrze jest zastanowić się, czego tak naprawdę oczekujemy od warstwy materiału bezpośrednio przykrywającego naszą skórę. Jakiego rodzaju aktywności, w jakich warunkach oraz w jakiej formie planujemy w czasie swoich podróży i przygód? Nie bez znaczenia jest tu też aspekt finansowy i estetyczny. Dopiero po znalezieniu odpowiedzi na te pytania, możemy pochylić się nad detalami takimi jak wybór materiału, kroju, dodatków.

Być może startujesz w biegach ultra, szukając własnych granic, niezależnie od warunków w jakich toczy się bój? Może jesteś minimalistą i w jednej koszulce ruszasz na miesięczną podróż do Azji? A może zwiedzanie muzeów przeplatasz trekkingiem po górskich szlakach? Czy po kilkugodzinnej aktywności wrzucasz koszulkę do pralki, czy jest twoją zbroją i piżamą przez wiele dni z rzędu? Zrozumienie tych niuansów ułatwi wybór idealnej pierwszej warstwy.

DELIKATNA WEŁNA MERINO

Najczęściej stosowane materiały to poliester i wełna merino. Poza nimi w składzie spotkamy też poliamid, polipropylen, len, jedwab, włókna konopne, bambusowe, domieszki bawełny… Skupmy się jednak na najpopularniejszych i najszerzej dostępnych.

Wełna merino zasłużenie uznawana jest za najlepszy materiał na bieliznę. Zawdzięczamy ją owcom merynosowym z górzystych rejonów Nowej Zelandii. Jest wyjątkowo delikatna, dzięki czemu nie wywołuje tak irytującego uczucia “gryzienia” przy kontakcie z gołą skórą. Do jej największych zalet należą naturalne własności antybakteryjne i termoregulacyjne. Dobrej jakości wełna sprawdza się w szerokim spektrum temperatur, a dzięki przewiewności, sprawnemu transportowi potu i odporności na rozwój bakterii, możemy komfortowo nosić jedną koszulkę przez wiele dni z rzędu.

Nie ma jednak róży bez kolców, odzież wełniana jest zwyczajnie droga. Nawet w przypadku lekkiego t-shirtu na letnie eskapady musimy nastawić się na wydatek rzędu 200-300 zł. Ponadto wełna, w porównaniu do syntetycznych alternatyw, jest delikatniejsza mechanicznie, bardziej podatna na zaciągnięcia, pilling i przetarcia. Zwłaszcza w przypadku letnich, cienkich materiałów, noszonych często jako jedyna warstwa pod plecakiem, przetarcia w okolicach szelek lub pasa biodrowego pojawią się szybciej niż w kilkukrotnie tańszej koszulce poliestrowej. Pomimo tych dwóch wad wiele osób po pierwszym kontakcie z wełną merino szybko docenia jej zalety i stopniowo wymienia zawartość szafy na produkty bazujące właśnie na tym materiale.

Dodajmy jeszcze, że wełna wełnie nierówna. Jednym z zabiegów pozwalających na uzyskanie pozornej delikatności, przy zastosowaniu tańszego surowca gorszej jakości, jest silikonizowanie włókien, co jednak negatywnie odbija się na parametrach i nie pozwala w pełni poznać zalet wełny. Jak w wielu innych dziedzinach i tu obowiązuje zasada: “Dostajesz to, za co płacisz.”

POPULARNE SĄ SYNTETYKI

Poliester czy poliamid to najczęściej spotykane w bieliźnie włókna syntetyczne. Do ich niewątpliwych zalet należy wytrzymałość mechaniczna, bardzo mała absorpcja wilgoci i szybkość wysychania. Pozwala to na szybkie, ręczne przepranie odzieży, wykręcenie jej w ręczniku i założenie od razu na grzbiet - wszystko w przeciągu kilku minut.

Kolejna zaleta to niższa, w stosunku do wełny, cena. Kluczowe jest dobre, fabryczne pokrycie antybakteryjne, oparte najczęściej na jonach srebra. Dzięki niemu kilka dni bez prania nie stanowią większego problemu. W tańszych produktach, bez zabezpieczenia antybakteryjnego, wystarczy kilka godzin, by koszulka nie nadawała się do niczego poza wrzuceniem do pralki. Na szczęście na rynku dostępne są środki, które umożliwiają samodzielną impregnację, opartą na cząsteczkach srebra. Wszystko jest proste - specjalnego płynu używamy jako płynu do płukania, a cały proces odbywa się w pralce.

Mieszanki wełniano-syntetyczne - najlepsze z obu światów? Być może! Zwłaszcza w przypadku odzieży na warunki letnie, miks wełny z włóknami syntetycznymi daje doskonałe efekty. Wełna im cieńsza, tym delikatniejsza i bardziej podatna na rozciągnięcia i przetarcia. Domieszka syntetyczna pozwala na mechaniczne wzmocnienie materiału bez zwiększania gramatury, skraca też czas schnięcia, a zawartość wełny na poziomie 50-60 proc. w zupełności wystarcza, by cieszyć się jej odpornością na przyjmowanie nieświeżych zapachów.

Niezależnie od składu materiału ważne jest, by zapewniał on ochronę przed promieniowaniem UV. Podawane przez producentów wartości, np. UPF 50, oznacza, że tylko 1/50 (2 proc.) promieniowania dociera do skóry. Oczywiście tyczy się to odzieży czystej, suchej i nieuszkodzonej.

KRÓJ

Pierwszym co nasuwa się na myśl na słowo koszulka jest klasyczny t-shirt. Ot, prostokąt i dwa krótkie rękawki. W wielu sytuacjach jest to optymalny wybór, warto jednak mieć świadomość dostępnych opcji.

Większość modeli oferowanych jako t-shirt występuje również w wersji z długim rękawem, co zapewnia lepszą ochronę przed promieniowaniem UV i podnosi nieco komfort w chłodniejszych warunkach, a gdy trzeba - rękaw możemy podwinąć do łokcia. Jeszcze lepszą ochronę przed słońcem oferują koszulki wyposażone w kaptur. Rękawy są w nich często przedłużone, z otworem na kciuk. W ten sposób umożliwiają schowanie dłoni przed promieniami słonecznymi.

KOSZULE TREKKINGOWE

Drugi popularny kierunek to koszule trekkingowe. Oczywiście nie ciężkie, flanelowe relikty przeszłości, a przemyślane konstrukcje, wyposażone w całą masę praktycznych dodatków, wykonane z nowoczesnych, szybkoschnących materiałów. Dobra koszula trekkingowa to poważne narzędzie do ochrony skóry w czasie upału. Długi rękaw z możliwością podwinięcia i guziki z przodu zapewniają możliwość termoregulacji. Dodatkowe otwory wentylacyjne na plecach lub pod pachami, podszyte siatką, podnoszą komfort noszenia w gorące dni. Postawienie specjalnie przedłużonego kołnierzyka chroni kark przed poparzeniem, a w licznych kieszeniach zmieścimy podręczne przedmioty, np. paszport, bilet, minimalistyczny portfel.

Stylistyka dostępnych na rynku modeli waha się, od odzieży typu “przewodnik w parku safari” w ziemistych kolorach, przez mariaż kraciastych, flanelowych wzorów z nowoczesnymi materiałami, aż po warianty zbliżone estetyką do koszul garniturowych. Każda z powyższych ma w sobie więcej elegancji i szyku niż szybkoschnący t-shirt, kojarzony najczęściej z koszulką do biegania. Dzięki temu koszule świetnie sprawdzają się jako odzież na warunki miejskie, muzeowo-restauracyjne city break’i, pozostając przy tym w pełni funkcjonalną odzieżą trekkingową.

Nie wspomnieliśmy jeszcze o dodatkach takich, jak wieszaczek do okularów przeciwsłonecznych wkomponowany w krój, czy dolna krawędź podszyta mikrofibrą do przetarcia okularów. Rozwiązaniem problemu komarów jest fabryczne pokrycie apreturą odstraszającą insekty, z kolei przeciw kieszonkowym kradzieżom zaprojektowano ukryte, bezpieczne kieszenie i kieszonki ekranowane RFID, chroniące zawartość przed odczytem zbliżeniowym.

CO WYBRAĆ?

Skóra to największy narząd w naszym ciele, warto więc zadbać, by warstwa, z którą mamy bezpośredni kontakt przez wiele godzin z rzędu, zwłaszcza z dala od klimatyzowanych pomieszczeń, była odpowiednio dobrana do naszych preferencji. Kilka produktów wysokiej klasy sprawdzi się lepiej niż cała szuflada “byle jakich”, zwłaszcza jeśli staramy się zminimalizować ilość bagażu zabieranego ze sobą do torby lub plecaka.

Tekst: Kuba Woźniak