Jakość polskich zim z każdym rokiem jest coraz słabsza. O śniegu na nizinach czy w miastach trzeba zapomnieć. Ale w najwyższych naszych górach na szczęście można jeszcze znaleźć jej ślady. 

Na pożegnanie z zimą

Znalezienie wolnego terminu na wspólny wyjazd w Tatry nigdy nie przychodzi łatwo. W naszym przypadku były to ponad trzy miesiące planowania. Choć i tak znów wszystko przebiegało na wariackich papierach - jazda po nocy i w środku tygodnia. Najważniejsze jednak, że na południe, i że w ukochane Tatry. 

To już 31. sezon wspólnego chodzenia z Jerzem (Jurkiem Połońskim) po górach. Nie robimy tego tak często, jak byśmy chcieli i tak często, jak trzeba. Ale jak już jedziemy, zawsze jest pięknie i emocjonująco. 

Padło na czwartkowy wieczór. Spotykamy się dopiero wieczorem w Gliwicach, skąd o godz. 19 ruszamy do Zakopanego. Mamy zarezerwowany nocleg w Murowańcu, do którego jednak musimy się po nocy dostać. Szybka kalkulacja wskazuje, że w Kuźnicach powinniśmy być około 22.30. Ale jeszcze tankowanie, zakupy i podziwianie niedawno oddanego do użytku, kolejnego odcinka zakopianki (poważnie - to naprawdę robi wrażenie). Czeka więc nas nocna wędrówka Jaworzynką. I pewnie nie byłoby w tym nic wyjątkowego, gdyby nie pogoda. Jak to się często mówi - dla koneserów. 

Choć Zakopane swój urok straciło już wiele lat temu, to noc w pustym mieście jest naprawdę przyjemna. Pomijając tylko piekielnie silny wiatr dmuchający świeżo padającym śniegiem prosto w twarz.

– To powyżej Jaworzynki będzie niezła zabawa – mówię do przyjaciela, prognozując to, co czeka nas po wyjściu w góry. Bez reakcji. 

Żeby zaoszczędzić na czasie, zamawiamy taksówkę, która - o dziwo za przyzwoite pieniądze - wiezie nas do Kuźnic (1025 m n.p.m.). Tu czeka nas kolejny szok, bo dawno w tym miejscu nie byliśmy. Nowy dworzec autobusowy pod dolną stacją kolejki na Kasprowy Wierch rujnuje w mojej głowie resztki sentymentu. To się naprawdę w głowie nie mieści, jak postępująca komercjalizacja gór dewastuje to, co mamy najcenniejszego. Jasne, że w Kuźnicach, szczególnie w szczycie sezonu, jest zawsze mnóstwo ludzi i hałasu. Ale teraz potężny, betonowy dworzec pozbawił to miejsce charakterystycznego dla Kuźnic uroku. 

[paywall] 

Ruszamy. Piekielnie wieje, ale zima piękna. Nawet jeśli jest to tylko marsz do Murowańca. W Dolinie Jaworzynki mamy niezwykły klimat o tej porze nocy. Mimo że znamy tu niemal każdy kamień, poziom adrenaliny jest już całkiem wysoki. Próbujemy to wszystko jakoś oswoić. 

– Powiedz Szym, że jakbyś szedł tędy w nocy sam, to byś się bał, prawda?  – pyta mnie Jerzyk. – Oczywiście - odpowiadam świecąc mocniej pod nogi przy coraz gęściej padającym śniegu. 

Dochodzimy do końca doliny i rozpoczynamy wolne podejście w stronę Przełęczy między Kopami (1499 m). Tutaj przekonujemy się, jak udany był dzisiejszy zakup gogli. Dzięki nim, mimo trudnych warunków, czerpiemy z marszu ogromną przyjemność. 

Śniegu mamy coraz więcej, a wiatr staje się coraz silniejszy. Ale idziemy sukcesywnie zakosami wznoszącymi się ponad żlebami - najpierw Długim, potem Wściekłych Węży (tak, tak, dokładnie tak się nazywa żleb opadający po naszej lewej stronie). Nie sprawdzamy czasu, ale pewnie po półtorej godzinie meldujemy się na przełęczy. Jesteśmy tylko my i tatrzańska otchłań zgłębiona bezkresem nocy. Idealnie. 

Zbiegamy powoli w stronę Murowańca (1500 m n.p.m.). Zastanawiamy się, czy ktoś nam jeszcze otworzy. 

- Mailowo zapewniali mnie, że w recepcji dyżurują całą noc - mówię do Jurka. Tym bardziej, że mamy opłaconą rezerwację i uprzedzaliśmy, że będziemy bardzo późno. 

Do schroniska wchodzimy pół godziny po północy. Dawno tu nie byliśmy, a wiemy, że nowy dzierżawca kilka lat temu wprowadził sporo zmian. Choć dochodziły do nas niepokojące sygnały, dajemy schronisku czystą kartę. 

Na pierwszym piętrze w recepcji wita nas pracownik. Jest nieco zaskoczony, że dotarliśmy o tej porze i w taką pogodę. Jak się okazuje, faktycznie siedzi tu całą noc. Dostajemy klucze do 6-osobowego, odremontowanego pokoju, w którym jesteśmy sami. Przed snem szybka dyskusja na temat planów na kolejny dzień. 

– Zobaczymy, co będzie rano za oknem - mówi Jerz. Jego dystans jest zrozumiały, bo prognozy są słabe. Ma wiać i padać, a przecież już i tak spadło sporo świeżego śniegu. 

Planowaliśmy przez Zawrat przejść do Doliny Pięciu Stawów. Jednak przed taką trasą przestrzegał nas Edek Lichota, wicenaczelnik TOPR i przewodnik wysokogórski: - Warunki w Tatrach są naprawdę trudne - skwitował nasze pytania. 

Po krótkiej, ale nieźle przespanej nocy idziemy na szybkie śniadanie. Jak oceniamy sam Murowaniec? Sam obiekt po remoncie jest naprawdę sympatyczny. Odświeżenie wnętrz zabrało nieco schroniskowego uroku, ale powiedzmy sobie szczerze - Murowaniec nigdy nim nie grzeszył. 

Co bez wątpienia razi, to trudny do zrozumienia brak możliwości płatności kartą za dania przy barze przy jednocześnie stojącym po drugiej stronie bankomacie. Żeby jednak było mało, kartą można zapłacić za napoje i słodycze z automatu oraz za wejście przez bramkę do toalety. 

Murowaniec - schronisko trudnych do zrozumienia czasem kontrastów. Ale o tej porze roku, kiedy ludzi dosłownie garstka, a za oknem zima, ten krótki pobyt uznajemy za udany i całkiem sympatyczny. 

Dobrze ubrani i wyekwipowani we wszystko, co w trakcie zimowej wycieczki w Tatry potrzebne, idziemy w stronę Czarnego Stawu Gąsienicowego. Na chwilę przystajemy pod zboczami Zadniego Kościelca, gdzie 8 lutego 1909 roku w lawinie zginął wybitny polski kompozytor, Mieczysław Karłowicz. 

– Jak to się mogło stać? - zastanawia się głośno Jerz. -– Chyba miał sporo pecha. Ale wiele wskazuje na to, że zginął w lawinie, którą sam podciął – odpowiadam. 

Maszerujemy dalej. Szlak, choć tak popularny, teraz jest niemal zasypany. Chyba ktoś szedł przed nami, ale pewności nie mamy. Pogoda jest naprawdę wymagająca. Zimno, silny wiatr i rozciągające się nad nami chmury ani myślą odpuszczać. 

Nad Czarnym (1628 m n.p.m.) stajemy tylko na chwilę i pędzimy dalej w stronę Zmarzłego Stawu. Po chwili odchodzi szlak na Granaty (ok.1760 m n.p.m.), także kompletnie zasypany. Im wyżej, tym mniej można mówić, że idziemy wytyczoną trasą. Dobrze, że naprawdę świetnie znamy okolice. Nie tracimy więc ani przez moment orientacji w terenie. 

Po lewej stronie mijamy dno zamarzniętego Zmarzłego Stawu. Warunki robią się coraz trudniejsze. Śniegu jest naprawdę bardzo dużo. Co gorsze, jest on przeważnie świeży, więc nie ma mowy o rakach. W takich warunkach się nie przydadzą. 

Teraz idziemy w stronę tzw. Starego Zawratu, czyli Zawratowego Żlebu, którym wiedzie zimowa wersja szlaku. Niestety, jest bardzo ciężko, robi się też niebezpiecznie. Spora ilość śniegu nie jest utwardzona. Co jakiś czas zapadamy się przynajmniej po pas. To oznacza zagrożenie, że wpaść można jeszcze głębiej, uszkadzając sobie przy tym np. nogę. Decydujemy się więc wyjść nieco wyżej w kierunku wschodnim pod ścianę, bliżej letniej wersji szlaku. 

Idziemy wolno, mozolnie posuwając się w górę. Znów kierunek mamy dobry, ale oznaczenia niebieskiego szlaku już dawno nie widzieliśmy. Jesteśmy na wysokości mniej więcej 2000 m n.p.m., kiedy niestety drastycznie pogarsza się widoczność. Nie wiem, czy są to nawet dwa metry. Teraz problemem nie jest silny wiatr i padający śnieg, ale fakt, że naprawdę nic już nie widać. Stajemy, przecieramy gogle i dyskutujemy. 

– Zbyt wiele mamy do stracenia. Jeszcze teraz po śladach jakoś zejdziemy. Ale za chwilę może być już naprawdę bardzo ciężko – słusznie zwraca uwagę Jurek. – To co, odwrót? – pytam retorycznie. 

Z wewnętrznym bólem, ale poczuciem słusznie podjętej decyzji zawracamy. Ryzyko jest jednak zbyt duże. W głowie krążą słowa Edka Lichoty. 

- Chłopaki, nie szalejcie. Mam jeszcze w pamięci tragiczny wypadek człowieka, którego znaleźliśmy właśnie w Zawratowym Żlebie… Niestety, nie przeżył  - przestrzegał zaprzyjaźniony z nami ratownik TOPR, z którym 20 lat temu zdobywaliśmy Gerlach. 

Mimo odwrotu nie przestajemy się zachwycać górami. Tatry mamy tylko dla siebie w najpiękniejszej wersji - majestatycznej, potężnej i, jak się okazuje, niedostępnej. 

Powoli wracamy. Trasa, którą wcześniej przetarliśmy, jest już całkowicie zasypana. Znów procentuje dobra znajomość topografii Tatr. Nie mamy problemu z orientacją, mimo że widoczność i ogólne warunki są fatalne. 

Dopiero gdy znów docieramy nad Czarny Staw, niebo nieco się przejaśnia. Ukazują się nam piękne, opadające niemal nad taflę jeziora zbocza Kościelca, który o tej porze roku i w takich warunkach budzi respekt.  

Mimo że ostateczna trasa i czas spędzony w górach kompletnie rozjeżdżają się z pierwotnym planem, mam poczucie spełnienia i satysfakcji. Te 20 godzin spędzonych zimą w Tatrach, to najwspanialsza forma aktywności, jaką mogę sobie wyobrazić. Choć nie zdobyliśmy szczytu, ani nawet przełęczy. 

Dojazd 

Z Krakowa zakopianka prowadzi już do samego Nowego Targu. Alternatywą są autobusy, które w ok. dwie godziny dowiozą nas z Krakowa do stolicy - jeśli tylko nie ma korków (szczegółowy rozkład na: https://rozklady.mda.malopolska.pl/). Niezłą opcją jest również pociąg ze stolicy Małopolski. Najszybsze składy pokonują ten odcinek w ok. 2,5 godz. 

Noclegi

Schronisko PTTK Murowaniec

tel. 539 537 910 (numer rezerwacyjny dostępny codziennie od 11 do 17)

e-mail: [email protected]

www.murowaniec.com

cena: od 90 zł

Szlaki

żółty, niebieski: Kuźnice - Dolina Jaworzynki - Murowaniec 2 h 15 min 1 h 50 min 

niebieski: Murowaniec - Czarny Staw Gąsienicowy - Zawrat 2 h 30 min 2 h 10 min 

Uwaga! Podane czasy obejmą przejścia letnie. W warunkach zimowych czas ulega znacznemu wydłużeniu. Dodatkowo zimowa wersja szlaku w dobrych warunkach śniegowych biegnie dnem Zawratowego Żlebu (tzw. Stary Zawrat).