Edytorial - Wydanie Specjalne - WIOSNA 2023

Dwa smutne wydarzenia są głównymi motywami tego numeru „Na Szczycie”. Pierwszym z nich jest 10. rocznica zimowego wejścia Polaków na Broad Peak i fakt, że na tej górze zostali na zawsze Maciek Berbeka i Tomek Kowalski. Drugim - śmierć znanej i popularnej wśród miłośników gór Ani Czerwińskiej. Nie tylko nam trudno uwierzyć w fakt, że nie spotkamy już uśmiechniętej i otwartej na innych ludzi Pani Ani na żadnym festiwalu…

Na Broad Peak możemy patrzeć już z pewnego dystansu. Nie podejmujemy nawet próby ponownej oceny tego, co wydarzyło się na jego zboczu z podstawowym pytaniem: czy tej tragedii można było uniknąć? Ten wątek jest bowiem obecny niemal na wszystkich portalach internetowych - i to nie tylko górskich. Zresztą wnioski są bardzo podobne do tych sprzed dekady z jedną może różnicą - nawet autorzy słynnego raportu Polskiego Związku Alpinizmu, który mocno skrytykował m.in. postawę Adama Bieleckiego i Artura Małka, po latach patrzą na te wydarzenia nieco inaczej i bez emocji. Znamienne jest też to, że członkinią tego gremium była właśnie Ania Czerwińska, która jakiś czas temu przyznała, że po latach tak ostrej opinii by już nie wyraziła…

Jest zatem inne pytanie: czy można było uniknąć wielkiej narodowej wrzawy wokół tragicznej śmierci w górach wysokich? W czasach, gdy nawet z Himalajów i Karakorum można transmitować najistotniejsze wydarzenia, a kanapowi eksperci wiedzą najlepiej, co czeka człowieka powyżej 8000 m n.p.m. zimą - odpowiedź jest oczywiście negatywna. Na burze byliśmy skazani. Wystarczyło jednak nie działać pod presją i hejt mógłby być mniejszy. Stało się inaczej.

Wypada mieć nadzieję, że za kilka lat wydarzenia z 2013 roku doczekają się tak dokładnej i metodycznej analizy, jak to zrobiła niedawno znana himalaistka Krystyna Palmowska. W książce „Zaklętym w górski kamień” opisała bardzo szczegółowo przyczyny tragicznych historii z czasów złotej ery polskiego himalaizmu. Takiej publikacji dotyczącej dwóch dekad XXI w. potrzebujemy równie mocno.