Anna Czerwińska i Krystyna Palmowska – kobiecy dream team w polskim himalaizmie

Anna Czerwińska z warszawskiego Klubu Wysokogórskiego pamiętała pewną historię z dzieciństwa. Miała kilkanaście lat, gdy z ojcem i jego kumplem wybrała się na rajd w Góry Świętokrzyskie. Maszerowali, dłużyło się, rozmawiali. W pewnym momencie kolega taty zadał jej pytanie: co chce w życiu osiągnąć? 

- Wejść na Everest i wynaleźć lekarstwo na raka – wypaliła Anna. 

Gdy wiele lat później, wiosną 2000 roku poznałem ją u podnóża Everestu, realizowała swój plan z dzieciństwa. 21 maja, po 30 latach kariery wspinaczkowej, stanęła na szczycie Góry Gór, swoim drugim ośmiotysięczniku. Miała 50 lat, była najstarszą kobietą na Evereście i drugą Polką – po Wandzie Rutkiewicz. Liczba „dwa” będzie zresztą lejtmotywem pierwszych lat wspinaczkowej kariery Anny. I jej dumą. Chociaż pierwszym hasłem, które opisuje jej tatrzańską karierę, będzie „na żywca” – czyli bez asekuracji. Tak wspinała się, samotnie, ale i mało rozsądnie, na początku lat studenckich. Był rok 1968, spotykani na tatrzańskich szlakach taternicy kręcili głowami. I z podziwu, i z dezaprobaty.

Przeczytaj nowe e-wydanie Magazynu Na Szczycie

Anna wspominała później, że fascynowało ją ciągłe ocieranie się o śmierć, balansowanie na jej granicy. Taternicy imponowali jej, owszem. Ale nie w kategoriach damsko-męskich. Imponowali tym, że balansując pomiędzy życiem i śmiercią odnajdują w sobie odwagę, aby się przemóc, pokonać strach.

Umiejętność pokonywania strachu była dla niej afrodyzjakiem. Podobnie jak chęć ciągłego próbowania drugi raz.

Bałtyk, plaża, dusząca astma. I matka, która ze współczuciem spogląda na małą Anię. Kilka lat później. Tatry, wycieczka szkolna. Anna wyrzuca po kolei rzeczy z plecaka. Jest ciężki, nie potrafi nadążyć za koleżankami i kolegami z klasy. Tydzień później. Kasprowy, Giewont, Świnica – idzie na czele, pierwsza. Zawzięta.

Miała 18 lat, gdy za namową tych, których spotykała na tatrzańskim szlaku, zapisała się do Klubu Wysokogórskiego, mama załatwiła dwie taterniczki wprowadzające, reszta była w gestii Anny, wtedy już studentki farmacji. Ten moment wspominała jako akt inicjacji, wejścia w dorosłość.

- Pamiętam, ojciec zabrał mnie z rodzeństwem w Tatry i gdzieś w pewnym momencie zniknął, rozglądałyśmy się za nim, a on nagle zjeżdża ze skały na linie w kluczu – opowiadała z kolei Krystyna Palmowska. – Strasznie mi wtedy zaimponował!

Ale momentem przełomowym była lektura gwiazdkowego prezentu – "Polacy na szczytach świata" Justyna Wojsznisa. Spodobali jej się opisywani ludzie gór.

- Chciałam poznać ich z bliska – mówiła.

Pojechała na obóz Klubu Wysokogórskiego w Tatry jako niezrzeszona. Przyglądała się, trochę chadzała własnymi szlakami, a właściwie poza szlakiem. Za to została z obozu wyrzucona. Wtedy postanowiła się zapisać.

Anna Czerwińska i Krystyna Palmowska wpadły na siebie dokładnie tego samego dnia, gdy postanowiły pójść do klubu. Polubiły się, chociaż Anna – gadatliwa i udająca, że wszystko wie – była całkowitym przeciwieństwem cichej i zazwyczaj milczącej Krystyny. 

...